Ritme & herstel: cyclisch leven

In een wereld die draait op snelheid en constante productiviteit, raken we gemakkelijk het contact kwijt met onze natuurlijke ritmes. Alles moet vandaag, liefst gisteren. Maar het lichaam leeft niet in een rechte lijn, het leeft in golven, in seizoenen, in ritmes die altijd in beweging zijn.

Mirror of fire - Theodoor Galle (1610)

Herstel is geen lineair proces. Het is een oscillerende beweging van spanning en ontspanning, van actie en integratie, van naar buiten en weer naar binnen keren. Toch verwachten we vaak van onszelf en soms ook van cliënten dat er voortdurend vooruitgang zichtbaar moet zijn. Maar heling werkt niet zo. Het werkt in spiralen, in terugkerende fases, in cyclische bewegingen. En pas wanneer we die beweging respecteren, kan er écht iets tot rust komen.

De taal van je lichaam: oscillatie

Ons lichaam is ontworpen voor ritme. Denk aan je ademhaling, je hartslag, je spijsvertering allemaal systemen die bewegen in een natuurlijk tempo van actie en herstel. Ook onze hormonen werken zo. Ze fluctueren, dansen als het ware, binnen een bepaalde bandbreedte.

De vrouwelijke cyclus als seizoensritme

Bij vrouwen leeft deze oscillatie nog dieper, in de maandelijkse menstruatiecyclus: een ritme dat als een innerlijke seizoenscirkel kan worden gelezen:

• Winter (menstruatie) – een tijd van terugtrekking, rust, herstel. Je lichaam vraagt om verstilling en om reflectie.

• Lente (pre-ovulatie) – energie begint weer toe te nemen, creativiteit bloeit op. De wereld roept opnieuw.

• Zomer (ovulatie) – hoogtepunt van energie, daadkracht en sociale verbondenheid. Je staat in je kracht.

• Herfst (pre-menstruatie) – de energie keert weer naar binnen, nodigt uit tot reflectie, loslaten en grenzen stellen.

Elk seizoen vraagt om een ander ritme. Maar de maatschappij verwacht vaak een constante ‘zomer’: altijd energiek, productief, sociaal. Dat botst. Want wie in haar innerlijke herfst leeft, maar moet presteren alsof het zomer is, komt vroeg of laat zichzelf tegen.

Ritme is herstel

Wanneer we vrouwen en mannen opnieuw leren luisteren naar hun cyclisch ritme, ontstaat er ruimte voor zachtheid, zelfzorg en heling. Je hoeft niet altijd vooruit. Soms is stilstaan precies de beweging die je nodig hebt. En dat geldt ook voor therapie of coaching. Niet elke sessie hoeft transformerend te zijn. Soms is het simpelweg winter. En ook dat is waardevol.

We zijn niet gemaakt om altijd ‘aan’ te staan. Niet hormonaal, niet emotioneel, niet spiritueel.

Herstel gebeurt in golven, in adempauzes, het ritme tussen 2 hartslagen. Op die plaatsen zit de magie.